سنگ کلیه

سنگ های کلیوی، اجسام جامد کریستال گونه ای هستند که از نمک ها تشکیل یافته و در اندازه های نسبتا کوچک وارد ساختار دستگاه ادراری انسان می شوند.این سنگ ها می توانند تفاوت هایی را از نظر شکل،اندازه و ساختار نسبت به هم داشته باشند.آنها همچنین می توانند در اندازه های کوچک تشکیل یافته و وارد دستگاه ادراری شوند به نحوی که حتی دفع آن ها نیز بطور نامحسوس صورت بگیرد،برعکس سنگ های کلیوی می توانند اندازه های بزرگتری را (با قطر ۵ سانتی متر) در اشکال مختلف تشکیل دهند.افرادی که این نوع مشکل را دارند معمولا تا زمانی که این سنگ شروع به جابجایی و تغییر محل قرارگیری خود در مسیر مجرای ادراری نکرده است،از بیماری خود اطلاع ندارند،چرا که حتی ریزترین نوع سنگ کلیه نیز به هنگام خروج از کلیه،می تواند دردی شدید و غیر قابل تحمل را به دنبال داشته باشد.

دلایل تشکیل سنگ کلیه:
شایع ترین دلیل تشکیل و پیشرفت سنگ های کلیه ای در افراد می تواند عامل ارثی بودن آن باشد، که کلیه های فرد به طور ارثی استعداد ایجاد سنگ های کلیه ای را پیدا می کنند.از دیگر دلایل تشکیل این نوع سنگ ها می تواند همچنین رسوب نمک در کلیه ها و یا ایجاد سنگ در اثر ازدیاد کلسیم و بالا بودن اسید ادراری در خون باشد، که این نیز به دلیل تبادل ناقص و یا نامناسب مواد صورت می گیرد.(به عنوان مثال؛ در اثر بیماری هیپرپاراتیروئیدیسم۱، در اثر ازدیاد ویتامین D، بیماری نقرس۲).مهم ترین نقش در تشکیل سنگ های کلیه ای مربوط به مصرف کم مایعات و کمبود آن در ارگانیسم بدن، و یا برعکس، دفع زیاد مایعات از ارگانیسم بدن در اثر عواملی همچون؛ مصرف زیاد داروهای ادرار آور است.
از دیگر عوامل موثر در تشکیل سنگ کلیه می توان به تشکیل ادرار بسیار غلیظ در بدن اشاره کرد که باعث ایجاد سنگ کلیه می شود.و یا عواملی همچون؛ عفونت های کلیه ای که ممکن است این نوع عفونت ها باعث کاهش دفع ادرار و یا افزایش سطح خاصیت اسیدی آن باشد.عدم تحرک و استراحت های مداوم و طولانی مدت در بستر نیز یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار در تشکیل سنگ های کلیوی است.

علایم وجود سنگ در کلیه ها:
معمولا اولین علامت وجود سنگ در کلیه ، احساس درد شدید و دردی شبیه به درد جای بخیه۳ در پشت و پهلو(در محدوده ی فعالیت کلیه ی سنگ دار) و یا در ناحیه ی پایین شکم است.
درد ایجاد شده بوسیله ی سنگ کلیه، ممکن است در منطقه ی مجرای کشاله ی ران،مثانه و آلت تناسلی فرد نیز منتشر شود.این نوع درد حتی ممکن است با قی و حالت استفراغ نیز همراه باشد.درد شدید ایجاد شده تا زمانی که سنگ به وسیله ی ادرار دفع نشده باشد ادامه خواهد داشت، چرا که جدار عضلانی حالب همواره تلاش می کند تا آن را به هر نحو ممکن به بیرون براند. در طی عمل بیرون راندن سنگ از مجرای ادراری، به غشای مخاطی (درونی) مجرای ادراری صدمه وارد می شود که همین عامل احتمال وجود خون در ادرار را به وجود می آورد (این خون ممکن است قابل رویت و یا غیر قابل رویت با چشم غیر مسلح باشد).
سنگ همزمان با حرکت به سمت مثانه باعث بوجود آمدن ادرار زیاد و سوزش شدید به هنگام ادرار می شود. خروج سنگ های کلیه ای (کولیک کلیوی۴) ممکن است با حالت تب و لرز نیز همراه باشد.
در صورت مشاهده ی هریک از علایم مذکور (احساس درد در پشت و پهلو، احساس درد در قسمت پایین شکم، حالت تهوع و استفراغ، احساس درد در ناحیه ی کشاله ی ران، داشتن ادرار زیاد و پی در پی و یا احساس سوزش به هنگام ادرار)، در سریع ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید و یا پزشک را به خانه بیاورید. در صورت مشاهده ی نشانه های شبیه به علائم بالا در سایر قسمت های دستگاه ادراری نیز مراجعه به پزشک ضروری می باشد. در صورت بوجود آمدن حالت تب و لرز در بدن شما و یا خون ریزی، احتمالا نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشید که این امر نیز بستگی به تجویز و یا تشخیص پزشک معالج دارد.

عوارض سنگ کلیه:
مهمترین عوارض سنگ های کلیوی عبارتند از:
_ انسداد مجاری ادراری توسط سنگ و اختلال در دفع ادرار؛
_ ایجاد عفونت های کلیه ای و مجاری ادراری؛
تذکر: در صورت عدم معالجه ی بموقع، این عوارض موجب پدید آمدن نارسایی های کلیه ای خواهند شد.

عکس العملی که در چنین مواقعی باید انجام دهید:
برای از بین بردن درد و پایین آوردن دمای بدن، در چنین شرایطی، همواره از داروهای مسکن و ضد اسپاسم۵ ها استفاده بکنید.
در صورتی که درد تسکین نیافت و یا در ادرار خون مشاهده کنید، سریعا به پزشک مراجعه کنید.

کارهایی که پزشک باید انجام دهد:
در مرحله ی نخست پزشک باید به فکر فرو نشاندن درد باشد، به همین دلیل انجام معاینه و آزمایش های لازم، ضروری می باشد (از جمله آنالیز ادرار و سونوگرافی۶ از مجاری ادرار و کلیه ها).
در بعضی مواقع، با تشخیص پزشک معالج، جهت آنالیز و تعیین ساختار سنگ لازم است که سنگ های دفع شده جمع آوری شده و جهت آنالیز و تعیین نوع آن به پزشک مالج تحویل داده شود.
احتمالا پزشک معالج روش هایی از جمله رژیم غذایی مناسب و یا معالجه ی داروئی را برای از بین بردن سنگ از مجاری ادراری به بیمار تجویز کند.
در صورتی که اندازه ی سنگ نسبت به حالت قبلی افزایش یابد (که بوسیله ی رادیوسکپی و یا سونوگرافی تشخیص داده شده باشد)، سنگ از بدن خارج نشود، دردی مداوم و غیر قابل تحمل را بوجود آورد، باعث کم شدن ادرار و یا انسداد مجاری ادراری گردد، منجر به عفونت یا خون ریزی مجاری ادراری گردد، در این صورت لازم است که برروی بیمار عمل جراحی صورت بگیرد.
در حال حاضر استفاده از روش های سنگ شکنی از جمله استفاده از امواج مافوق صوت۷ نیز کاربرد بیشتری دارد.

اقدامات لازم جهت پیشگیری از تشکیل مجدد سنگ در کلیه و مجاری ادراری:
مسلما جلوگیری از تشکیل مجدد سنگ در کلیه و مجاری ادراری از جمله اقدامات ضروری می باشد، چرا که سنگ های کلیه ای و مجاری ادراری به احتمال فراوان بیماری های مجاری ادراری، بیماری های مزمن دائمی و تشکیل مجدد و پی در پی سنگ های کلیه ای و مجاری ادراری را در پی خواهند داشت. لذا رعایت اقدامات ذیل جهت جلوگیری از تشکیل مجدد سنگ های کلیه ای و مجاری ادراری ضروری می باشد:

۱_ روزانه ۱۶-۱۲ لیوان آب مصرف کنید.
۲_ رژیم غذایی را که توسط پزشک معالج تجویز شده است را بطور جدی رعایت کنید، چرا که این رژیم غذایی بر اساس تشخیص نوع سنگ موجود در کلیه و یا مجاری ادراری تجویز شده است.
۳_ در صورتی که پزشک دوره ی درمانی بوسیله ی معالجه ی داروئی را برای شما جهت جلوگیری از تشکیل مجدد سنگ کلیه تجویز کرده است، حتما با جدیت از آن پیروی کرده و با مصرف داروهای تجویز شده در طول دوره ی درمان به پزشک خود در جهت پیشگیری از تشکیل مجدد سنگ در کلیه و یا مجاری ادراری خود، کمک کنید.

_{_____________________________________________________________}

_{۱_ Hyperparathyroidism
_اولیه: هیپرپارائیدیسم اولیه بیماری نسبتا شایعی است که در خانم ها بیشتر دیده می شود.این بیماری در کشور های در حال توسعه به صورت علامت دار و در کشورهایی که سیستم غربالگری فعالی دارند، اغلب به صورت بدون علامت شناخته و درمان می شود.
_ثانویه: هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه به عنوان یکی از علل تشدید کننده ی کم خونی و همچنین مقاومت به درمان با اریتروپویتین در بیماران همودیالیزی محسوب می شود. اگرچه علل این تشدید کم خونی و مقاومت کاملا و به درستی شناخته نشده است، در این زمینه تبدیل سلول های مغز استخوان به سلول های چربی، فیبروز مغز استخوان و همچنین کاهش کلسی تریول مطرح شده است.با این حال نقش هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه در تشدید کم خونی و مقاومت به اریتروپویتین درمانی در مقایسه با موارد التهاب یا کمبود آهن نقش کوچکی است.}

_{2_ نقرس یکی از انواع بیماری های ورم مفاصل می باشد که با درد همراه است. نقرس در اثر افزایش اسیداوریک در خون بوجود می آید. یکی از عوامل افزایش دهنده ی اسیداوریک، دریافت زیاد مواد غذایی حاوی اسید آمینه ی “پورین” است.}

_{۳_ Stinging pain}

_{4_ Renal colic
کولیک کلیوی حاد یکی از غیر قابل تحمل ترین اشکال دردهاست. در واقع، تنها شکلی از درد است که آقایان می توانند با آن درد زایمان را احساس کنند. مسکن های موثر پیش از رسیدن به بیمارستان به بیمار تجویز می گردد و بسیار مورد استقبال قرار می گیرد، به ویژه اگر بیمار دچار درد های مکرر باشد.}

_{5_ اسپاسم یا گرفتگی عضلات، انقباض ناخواسته ی ماهیچه یا عضله است که معمولا دردناک می باشد و انواع مختلفی دارد. بعضی از این اسپاسم ها را می توان با مصرف دارو، رژیم غذایی یا ماساژ درمان کرد.}

_{۶_ (Ultrasonic Scanning(US}

_{7_ سنگ شکنی بوسیله ی امواج مافوق صوت به عبارتی دیگر «اولتراسونیک خرد کردن»}

• < قبلی
• بعدی >