نگاهی به زلزله های اخیر در استان بوشهر

سلمان اندایشگر- دانشجوی دکترای زلزله شناسی

معضلات شهرهای امروز تنها در مسائل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی خلاصه نمی شود، بلکه عوامل طبیعی که سازنده بستر شهرها هستند نیز در کشور ما به دلیل وجود ویژگی های فراوان و متفاوت طبیعی از اهمیت خاصی برخوردار است و بسیاری از شهرهای کشور به دلیل ارتباط نزدیک با عوامل طبیعی مانند دریا، رودخانه، ناهمواری ها و گسل ها همواره در معرض آسیب هستند.از بین انواع مخاطرات طبیعی که همواره جوامع انسانی را تهدید می کنند، زلزله به دلیل عدم توانایی انسان در پیش بینی زمان، مکان و شدت وقوع آن، نسبت به سایر انواع مخاطرات طبیعی، تهدید مهم تری شناخته می شود.به عبارتی زلزله چه به لحاظ روانی چه به لحاظ مالی به دلیل سرعت وقوع و حجم تخریب، آثار ویرانگری را به همراه داشته و در صدر بلایای طبیعی قرار دارد. استان بوشهر نیز با قرار گرفتن در نوار چین خورده و کمربند لرزه- خیزی زاگرس شاهد وقوع زمین لرزه های فراوان و مخربی ( از جمله زلزله شهر شنبه با بزرگای 6/2 در سال 1392 و زلزله گناوه با بزرگای 5/9 در سال 1400) در طول تاریخ و در سالیان گذشته بوده است.با وجود لرزه خیزی فعال در استان و نواحی مجاور و استقرار صنایع مهم و حیاتی در حاشیه خلیج فارس، وقوع زلزله ای با بزرگای متوسط تا بزرگ چه میزان خسارت به بار می آورد و چه مقدار از تاسیسات و زیر ساخت های استان در مقابل زلزله ایمن هستند؟

تجربه زلزله های اخیر حاکی از آن است که آسیب پذیری زلزله با دخالت های نسنجیده انسان مانند ساخت و سازهای ناایمن و عدم رعایت فاصله مناسب از گسل ها و همچنین عدم توجه به ضوابط و استانداردهای شهرسازی موجود تشدید می شود.علاوه بر آن آسیب دیدن تاسیسات زیر بنایی نظیر شبکه های آب، برق و گاز خسارت ناشی از زلزله را به شدت افزایش می دهد.با وجود پیش بینی ناپذیری وقوع زلزله اما برنامه ریزی جهت مقابله با آن و حفظ آمادگی به منظور کاهش آسیب پذیری جوامع انسانی و زیر ساخت های موجود، به عنوان بهترین راهبرد شناخته شده است.تجربه و یافته های علمی نشان می دهد که بر اساس اطلاعات قابل دسترس و استفاده از روش های آماری و احتمالاتی می توان خطرپذیری و میزان شتاب وارده ناشی از زلزله به سازه ها در فواصل مختلف از گسل ها و ایمن بودن سازه ها در مقابل زمین لرزه ها را تا حد مطلوب برآورد نمود.بنابراین با توجه به این حقیقت که پیش بینی دقیق زمان وقوع زلزله و پیوست کاهش خطر برای طرح های توسعه ای و ساخت و ساز ایمن از اهمیت ویژه ای در کاهش آسیب پذیری و خسارات ناشی از زلزله برخوردار است.دانش و آمادگی افراد درباره زلزله و چگونگی رویارویی با آن نیز یکی از عوامل مهم و تاثیر گذار در کاهش خسارات ناشی از زلزله می باشد که متاسفانه اکثریت مردم آگاهی لازم را در این خصوص ندارند و لزوم آموزش و فرهنگ سازی را دو چندان می کند.از دیگر رویکردهای مهم برای جبران و کاهش خسارت های ناشی از زلزله، بیمه اموال از قبیل ساختمان ها و ابنیه، تأسیسات، لوازم و... است که طبق آمار و مطالعات انجام شده، در کشور ما روند توسعه پوشش بیمه ای در برابر زلزله از شرایط مطلوبی برخوردار نیست.

• < قبلی
• بعدی >