منوی اصلی
زندگي دوباره بافت قديم بوشهر با احياي بندر
- نمایش از چهارشنبه, 31 ارديبهشت 1393 08:30
- دسته: مقالات
- بازدید: 2012
زندگي دوباره بافت قديم بوشهر با احياي بندر
محمد ابراهيم فروزاني
بافت قديم بوشهر بدون هرگونه ترديد داراي ارزشي ملي و جهاني از منظر تاريخي و فرهنگي است. اين بافت تنها بافت بندري پر ارزش در جنوب ايران است که به جرأت مي‌توان گفت درخليج فارس يک مزيت نسبي پرارزش براي بوشهر و ايران به وجود مي‌آورد. بوشهر مي‌تواند مرکز فرهنگي ـ تاريخي خليج فارس باشد و سيطره‌ي فرهنگي و تاريخي ايران را بر اين‌مهم‌ترين آب راه جهان تکميل کند.
مهم‌ترين ويژگي بافت قديم بوشهر ناتوراليستي طبيعت گرايانه بودن آن است که باعث شده بتواند در دوره‌هاي مختلف خود را با شرايط طبيعي و انساني شهر سازگار کند و ارزش فرهنگي‌اين بافت از همين نکته برمي‌آيد که هرگز در برابر انسان‌ها نايستاده است. اين بافت زنده است چون انسان‌هاي آن توانسته‌اند با همه ملزومات زندگي‌شان زنده بمانند.
شکي نيست که در گذشته‌ي بوشهر و در مسير توسعه اين بندر اشتباهات بزرگي که منجر به تهديد شهر بندري و تجاري بوشهر شده به وقوع پيوسته و يکي از اين اشتباهات عدم انتقال‌تأسيسات بندري شهر به بخش‌هاي جنوبي بوده است اما اکنون با واقعيت‌ها و محدوديت‌هايي رو در ور هستيم که در صورتي که در درک آنان دقت لازم به خرج ندهيم چه بسا در متروکه‌شدن بندر بوشهر خود مقصر اصلي شويم و آيندگان به سختي در مورد ما قضاوت کنند.
بافت قديم بوشهر و همه‌ي آن چه ميراث فرهنگي تاريخي و جذابيت‌هاي توريستي شهر است بدون خروج بوشهر از بن‌بست اقتصادي‌اش در مقطع زماني حاضر ممکن نيست. بهتر است‌رويايي و انتزاعي فکر نکنيم و سخن نگوييم واقعيت‌ها به خشونت هر چه تمام‌تر روياهاي گذشته‌گراي ما را از ميان خواهند برد و اين مقدمه‌اي براي ازدست دادن بوشهر و هويت تاريخي ـفرهنگي آن در بافت قديمي‌اش است.
اگر بافت قديم بوشهر تاکنون مانده است و به کارکردهاي هويتي و خاطره‌اي خودش در جمع بوشهريان ادامه مي‌دهد به اين علت مهم است که اين بافت در مرکز شهر منظور مرکزيت‌جغرافيايي نيست قرار گرفته و با فعاليت‌ها و تعاملات شهري و اقتصادي شهروندان گره خورده است.
بندر بوشهر نيز هر چند در مقطعي در مسير توسعه و گسترش خود ضربات جبران‌ناپذيري به اين بافت زده اما حضورش در کنار بافت در صورتي که همراه با نگاه کارشناسي فني براي تعامل‌فعال با شهر و بافت قديم آن باشد مي‌تواند در رونق و زندگي دوباره شهر استراتژيک‌ترين نقطه باشد.
بافت قديم بوشهر از يک ساختار فضايي مرتبط با اقتصاد شهر برخوردار است.
همان‌گونه که در گذشته بازار که به دريا مي‌رسيده چون ستون فقرات شهر عمل مي‌نموده است اکنون نيز کانون‌هاي جديد فعاليت‌هاي بزرگ و کوچک اقتصاد شهري مي‌تواند باعث احياءدوباره کالبد مرکز شهر و بافت قديم گردد.
بدون شک مي‌توان با يک مديريت پوياي شهري بهره‌گيري از تفکري استراتژيک و ابزارهاي تکنولوژيک ضمن ايجاد حرکت‌هاي زيرساختي و روساختي در بندر بوشهر و خصوصٹ دماغه‌شمالي آن هويت فرهنگي ـ تاريخي شهر را حفظ کرد.
در دنياي امروز ما حق نداريم با توجيهات شبه پست مدرنيستي ارتجاعي عمل کنيم و زندگي انسان‌هايي که شهروندان اين شهر هستند را به بازي بگيريم.